Ngày nay, sự phát triển của con người và tự nhiên rất nhanh để bắt kịp với xu hướng. Bên cạnh sự phát triển cũng dẫn đến nhiều hệ lụy kèm theo làm cho môi trường không khí ô nhiễm hơn. Vậy ô nhiễm không khí là gì? Con người và thiên nhiên đã làm ô nhiễm không khí như thế nào? Hãy cùng VISE tìm hiểu và tìm cách khác phục nhé!

Hình ảnh người dân đốt rác thải

Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ LÀ GÌ?

---

Ô nhiễm không khí là sự kết hợp của các hạt và khí có thể đạt tới nồng độ có hại cả bên ngoài và trong nhà. Tác động của nó có thể bao gồm từ nguy cơ mắc bệnh cao hơn đến nhiệt độ tăng cao. Ví dụ: Bụi, khói, nấm mốc, phấn hoa, metan và carbon dioxide,…

Điều này không chỉ tạo ra mùi khó chịu, làm suy giảm tầm nhìn xa, mà còn gây ảnh hưởng đáng kể đến khí hậu và sức khỏe của con người. Đồng thời, vấn đề này cũng có thể gây thiệt hại đáng kể đối với các hệ sinh thái, từ động vật đến cây cỏ, đặt ra những thách thức nghiêm trọng về môi trường và xây dựng.

Những nguyên nhân và hậu quả gây ô nhiễm không khí xuất phát từ cả hoạt động con người và các quy luật tự nhiên, tạo nên một vấn đề lớn cần phải được xử lý và giải quyết một cách có hiệu quả.

CON NGƯỜI VÀ TỰ NHIÊN ĐÃ LÀM Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ NHƯ THẾ NÀO?

---

Cháy rừng

Khi rừng cháy, lượng lớn CO2, hạt bụi và các chất gây ô nhiễm khác được thải ra không khí. Điều này không chỉ gây hại cho sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến sự cân bằng hệ sinh thái.

Hơn nữa, cháy rừng còn góp phần làm tăng hiệu ứng nhà kính, gây nên biến đổi khí hậu. Vì vậy, việc ngăn chặn và kiểm soát cháy rừng là một phần quan trọng giảm bớt ô nhiễm không khí từ thiên nhiên.

Hình ảnh cháy rừng

Núi lửa phun trào

Khi núi lửa phun trào, không chỉ tác động đến con người mà còn làm gia tăng ô nhiễm không khí. Trong quá trình phun trào, núi lửa giải phóng ra một lượng lớn khí sunfua dioxide (SO2), bụi và tro. Những hợp chất này có khả năng lan tỏa trên cao và trải rộng trong bầu không khí.

Khí SO2 có thể tạo thành mưa axit khi phản ứng với nước, gây ảnh hưởng xấu đến cây cối và động vật. Bụi và tro cũng làm giảm chất lượng không khí, gây khó thở và các bệnh về hô hấp cho con người. Do đó, việc theo dõi và dự đoán các phun trào núi lửa là cần thiết để bảo vệ sức khỏe và môi trường khỏi ô nhiễm không khí này.

Quá trình phân hủy chất hữu cơ

Quá trình phân hủy chất hữu cơ không chỉ là một khía cạnh tự nhiên quan trọng mà còn là nguồn gốc của ô nhiễm môi trường không khí. Khi cây cỏ và động vật chết, quá trình phân hủy của chúng giải phóng khí methane – một loại khí nhà kính mạnh mẽ, tạo nên một yếu tố nguy cơ đối với chất lượng không khí.

Khí methane không chỉ gây ra ô nhiễm không khí mà còn đóng góp vào hiện tượng hâm nóng toàn cầu. Ngoài ra, quá trình phân huỷ cũng tạo ra mùi hôi khó chịu, gây khó chịu cho con người và động vật.

Hình ảnh rác thải hữu cơ

Đồng thời, nó cũng tạo ra các chất gây ô nhiễm khác như amoniac và sunfua hydro, có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như kích ứng mắt, đau họng và khó thở. Do đó, chúng ta cần phải có những biện pháp quản lý và xử lý chất hữu cơ một cách khoa học, để bảo vệ môi trường và sức khỏe của chúng ta.

Các hiện tượng thiên tai khác

Thiên nhiên không chỉ tạo ra vẻ đẹp mà còn có thể trở thành nguyên nhân gây ô nhiễm không khí. Các hiện tượng thiên tai như động đất, lũ lụt và các sự kiện khác có thể là những tác nhân chính gây ra ô nhiễm không khí.

Một trong những yếu tố chính gây ra ô nhiễm không khí là hành động của con người. Mỗi ngày, chúng ta đều tạo ra nhiều khí thải độc hại cho bầu khí quyển, từ việc di chuyển, sản xuất và sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Điều này ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe của chúng ta. 

Hoạt động sinh hoạt của con người 

Ô nhiễm không khí là một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất hiện nay. Và các hoạt động sinh hoạt của con người chính là nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường không khí.

Một trong những nguyên nhân quan trọng nhất là việc đốt rác thải. Hàng ngày, chúng ta tạo ra lượng lớn rác thải từ hoạt động sinh hoạt và tiêu dùng. Thay vì tái chế hoặc xử lý đúng cách, nhiều người chọn cách đốt cháy rác để tiết kiệm không gian. Tuy nhiên, việc này không chỉ gây ra ô nhiễm không khí mà còn tạo ra các chất độc hại, đặc biệt khi đốt rác nhựa.

Hình ảnh các chai nhựa bị đốt

Ngoài ra, thói quen sử dụng điều hòa nhiệt độ ở mức thấp trong mùa hè cũng làm tăng lượng khí thải ra môi trường. Điều hòa nhiệt độ hoạt động bằng cách sử dụng nhiên liệu hóa thạch để tạo ra lạnh, và quá trình này thải ra khí CO2, một trong những nguyên nhân chính của hiện tượng trái đất nóng lên.

Hoạt động kinh doanh, buôn bán

Ô nhiễm không khí đang là vấn đề nghiêm trọng, một phần lớn nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí đến từ các hoạt động kinh doanh hàng ngày của con người. Cụ thể, các hàng quán buôn bán, quán ăn đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra ô nhiễm không khí.

Các quán ăn thường sử dụng than, củi để nấu nướng, tạo ra khói bụi và khí CO2. Chúng làm gây ảnh hưởng đến chất lượng không khí. Ngoài ra, việc vứt bỏ rác thải không đúng cách cũng góp phần làm tăng ô nhiễm môi trường.

Để giảm thiểu tình trạng này, chúng ta cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng. Đặc biệt là trong các hoạt động kinh doanh hàng ngày. Việc tuân thủ các quy định về môi trường và áp dụng chúng sẽ góp phần giảm bớt ô nhiễm.

Hoạt động giao thông vận tải

Bạn có bao giờ cảm thấy khó thở khi đi trên đường phố đông đúc? Bạn có biết rằng giao thông là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí hàng đầu? Mỗi ngày, các phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch như xăng, dầu diesel để vận hành.

Nhưng họ cũng thải ra không khí nhiều chất độc hại, như CO2, CO, SO2, NOx… Những chất này không chỉ làm hại cho sức khỏe chúng ta mà còn gây ra biến đổi khí hậu. Tình trạng này càng trầm trọng hơn ở các thành phố lớn, nơi mật độ giao thông cao

Việc tìm kiếm các giải pháp thay thế nhiên liệu hóa thạch bằng nhiên liệu sạch, thân thiện môi trường. Các phương pháp này là một trong những biện pháp quan trọng để giảm thiểu ô nhiễm không khí.

Hoạt động sản xuất công nghiệp và nông nghiệp 

Hoạt động sản xuất công nghiệp và nông nghiệp đang là nguyên nhân chính dẫn đến ô nhiêm không khí. Vấn đề này không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều quốc gia đang trong quá trình phát triển. Khói thải từ những nhà máy và xí nghiệp tạo nên một bức tranh u ám trên bầu trời. Những loại khí: CO2, CO, SO2,… thải ra với nồng độ cực kỳ cao, tạo nên ô nhiễm không khí.

Các khu công nghiệp không chỉ ảnh hưởng đến môi trường không khí. Mà còn là nguồn gốc của ô nhiễm môi trường nước, tạo nên những “làng ung thư”. Mưa axit là hậu quả của xử lý chất thải mà không tuân thủ đúng quy trình. Ngoài ra, sự lạm dụng thuốc trừ sâu, phân bón và các việc đốt rơm, rạ, đốt rừng. Việc này cũng đóng góp vào vấn đề ô nhiễm môi trường không khí.

Hình ảnh người nông dân xịt thuốc trừ sâu cho cây lúa

Hoạt động quốc phòng, quân sự

Hoạt động quốc phòng và quân sự không chỉ là nguyên nhân gây ô nhiễm không khí. Mà nó còn mang theo những hậu quả nặng nề đối với sức khỏe con người. Dù chiến tranh có thể đã kết thúc từ lâu, nhưng những hệ lụy từ các chất độc chiến tranh và nghiên cứu quân sự vẫn hiện hữu và ảnh hưởng lớn đến thế hệ ngày nay. Đặc biệt, nạn nhân của chất độc màu da cam vẫn là một thực tế đau lòng, đáng lo ngại.

Trong 5 tháng đầu năm 2023, đã có tổng cộng 17 báo cáo về khí thải quân sự được các tổ chức môi trường, học giả công bố. Con số này cao gấp 3 lần số lượng báo cáo của năm 2022 và bằng tổng 9 năm trước cộng lại.

Cơ quan khí hậu của Liên hợp quốc cho biết, hiện không có kế hoạch cụ thể nào để sửa đổi hướng dẫn về cách tính lượng khí thải quân sự. Tuy nhiên, quân đội một số nước có dấu hiệu sẵn sàng thay đổi.

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cho biết đang thiết lập phương pháp để tính toán lượng khí thải quân sự của của 31 nước thành viên.

Cơ quan Hậu cần Quốc phòng Mỹ chia sẻ, lượng phát thải vào năm 2022 đã giảm xuống 48 triệu tấn so với 51 triệu tấn của năm trước đó.

Một trong những công nghệ giảm khí thải lớn nhất hiện nay là sử dụng các máy bay không người lái.

Hoạt động xây dựng cơ sở hạ tầng

Việc xây dựng nhà ở, trung tâm thương mại là nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí nặng nề.

Trong quá trình vận chuyển vật liệu, dù có dùng các cách che chắn kỹ lưỡng như thế nào. Thì bụi bẩn vẫn không thể tránh khỏi việc lan tỏa ra môi trường. Hơn nữa, trường hợp không được che chắn đúng cách có thể dẫn đến việc rơi vật liệu xuống đường. Còn gây ra không an toàn cho người dân xung quanh. Và tạo ra một lượng khói bụi có thể gây đến việc lưu thông của phương tiện trên đường. Do đó, việc chú ý và thực hiện biện pháp che chắn đúng cách là cực kỳ quan trọng.

Hoạt động khai thác

Hoạt động khai thác của con người là một vấn đề đáng quan tâm. Các hoạt động khai thác như khai thác mỏ, dầu mỏ, than đá… thường thải ra bụi và khí thải. Chúng chứa nhiều chất độc hại như SO2, NOx, CO2… gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Đặc biệt, việc đốt cháy than đá trong khai thác cũng góp phần lớn vào việc thải ra khí CO2. Ngoài ra, việc xả thải khai thác không qua xử lý cũng là một nguyên nhân ô nhiễm không khí. Vì vậy, tìm kiếm các phương pháp khai thác bền vững, thân thiện môi trường là rất cần thiết.

Có thể thấy, nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí rất đa dạng, từ công nghiệp hóa, giao thông đến việc đốt cháy rừng. Tuy nhiên, chúng ta không thể phủ nhận trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ môi trường.

VISECO.VN rất cảm ơn các bạn đã dành thời gian theo dõi bài viết!

(Nguồn: Tổng hợp)

---